Language/Czech/Grammar/Introduction-to-Verbs/pl
Witajcie! W tym dzisiejszym lekcji wprowadzimy Was do podstawowych zasad czasowników w języku czeskim. Będziemy omawiać ich koniugację, czyli odmianę w różnych czasach i osobach. Gotowi? Zaczynajmy!
Czym są czasowniki?[edytuj | edytuj kod]
Czasowniki to słowa, które wyrażają działanie, stan lub zjawisko. W języku czeskim, czasowniki są zazwyczaj kończą się na -t, -ti, -c, -č, -at, -et, -it, lub -out.
Przykłady:
- dělat (robić)
- jíst (jeść)
- psát (pisać)
- mluvit (mówić)
Koniugacja w czasie teraźniejszym[edytuj | edytuj kod]
Czas teraźniejszy jest najprostszym czasem, który będziemy omawiać w tej lekcji. Aby odmienić czasownik w czasie teraźniejszym, należy usunąć końcówkę -t lub -ti i dodać odpowiednią końcówkę zależną od osoby.
Przykłady:
Czeski | Wymowa | Polski |
---|---|---|
Dělám | ['dɛla:m] | Robię (ja) |
Děláš | ['dɛla:ʃ] | Robisz (ty) |
Dělá | ['dɛla:] | Robi (on/ona/ono) |
Děláme | ['dɛla:mɛ] | Robimy (my) |
Děláte | ['dɛla:tɛ] | Robicie (wy) |
Dělají | ['dɛlaji:] | Robią (oni/one) |
Czas przeszły[edytuj | edytuj kod]
Czas przeszły jest czasem, który wyraża zdarzenia, które już się wydarzyły w przeszłości. W języku czeskim, czas przeszły ma kilka form. W tej lekcji omówimy formę dokonaną i niedokonaną.
Forma dokonana jest używana, gdy chcemy powiedzieć, że zdarzenie zostało zakończone. Forma niedokonana jest używana, gdy chcemy powiedzieć, że zdarzenie trwało w przeszłości lub że było powtarzalne.
Przykłady:
Czeski | Wymowa | Polski |
---|---|---|
Dělal jsem | ['dɛlal jɛsm] | Robiłem (ja) |
Dělal jsi | ['dɛlal jsi] | Robiłeś (ty) |
Dělal | ['dɛlal] | Robił (on/ona/ono) |
Dělali jsme | ['dɛlali jsmɛ] | Robiliśmy (my) |
Dělali jste | ['dɛlali jstɛ] | Robiliście (wy) |
Dělali | ['dɛlali] | Robili (oni/one) |
Czas przyszły[edytuj | edytuj kod]
Czas przyszły jest czasem, który wyraża zdarzenia, które jeszcze się nie wydarzyły. W języku czeskim, czas przyszły ma jedną formę. Aby utworzyć czas przyszły, należy dodać odpowiednią końcówkę do czasownika.
Przykłady:
Czeski | Wymowa | Polski |
---|---|---|
Budu dělat | ['budu 'dɛlat] | Będę robił (ja) |
Budeš dělat | ['budɛʃ 'dɛlat] | Będziesz robił (ty) |
Bude dělat | ['budɛ 'dɛlat] | Będzie robił (on/ona/ono) |
Budeme dělat | ['budɛmɛ 'dɛlat] | Będziemy robili (my) |
Budete dělat | ['budɛtɛ 'dɛlat] | Będziecie robili (wy) |
Budou dělat | ['budou 'dɛlat] | Będą robili (oni/one) |
Zakończenie[edytuj | edytuj kod]
Gratulacje! Właśnie ukończyłeś swoją pierwszą lekcję z języka czeskiego dotyczącą czasowników. Pamiętaj, że praktyka czyni mistrza, więc ćwicz jak najwięcej, aby utrwalić swoją wiedzę. Do zobaczenia na kolejnej lekcji!